رفع مشکل سیاه اسکن شدن در اسکنر (آموزش گام‌به‌گام)

رفع مشکل سیاه اسکن شدن در اسکنر (آموزش گام‌به‌گام)

در این راهنمای جامع، تمام دلایل محتمل «سیاه اسکن شدن در اسکنر» را پوشش می‌دهیم و برای هر علت، چک‌لیست عیب‌یابی و راه‌حل عملی ارائه می‌کنیم. ساختار به‌گونه‌ای است که از ساده‌ترین تست‌ها شروع می‌کنید و فقط اگر مشکل رفع نشد، سراغ مراحل تخصصی‌تر می‌روید.

چرا اسکنر سیاه اسکن می‌کند؟

رایج‌ترین دلایل سیاه اسکن شدن در اسکنر

• آلودگی شیشه/لنز اسکنر: گردوغبار یا لکه‌های ریز می‌تواند تصویر را بسیار تیره یا یک‌دست سیاه کند.

• پوشش محافظ/قفل حمل: در برخی مدل‌ها قفل مکانیکی یا کاور محافظ باز نشده است.

• نوردهی/گِین اشتباه: تنظیمات Exposure/Gain یا Brightness/Contrast روی حداقل.

• منبع نور معیوب: خرابی لامپ/LED اسکن (CCD/CIS) باعث سیاهی کامل می‌شود.

• کابل/اتصال مشکل‌دار: کابل USB/شبکه خراب یا پورت‌های معیوب داده را ناقص می‌فرستند.

• درایور/نرم‌افزار ناسازگار: TWAIN/WIA یا اپ اسکن قدیمی/اشتباه.

• ADF مشکل‌دار: خوراک‌دهی کج یا گیر کاغذ، که خروجی تیره و نوارهای سیاه می‌دهد.

• Firmware باگ‌دار: نسخه فریم‌ور باعث خطای پردازش تصویر می‌شود.

نقش لنز و سنسور در سیاه شدن تصاویر اسکنر

• CIS vs CCD: CIS به تماس بهتر با سند و تمیزی شیشه حساس‌تر است؛ کوچک‌ترین آلودگی خروجی تیره می‌دهد. CCD انعطاف‌پذیرتر است اما به نور و مکانیزم اپتیک حساس است.

• Focus/Distance: بیرون‌زدگی استپلر، برجستگی کارت، یا کاغذ موج‌دار فاصله مؤثر را برهم می‌زند → تیره/سیاه.

تأثیر نرم‌افزار و درایور در سیاه اسکن شدن صفحات

• پروفایل نادرست رنگ/مد تصویر: اسکن در حالت Line Art یا Negative اشتباه.

• کانال‌های رنگی خاموش: در رنگی، غیرفعال بودن کانال‌ها تصویر سیاه می‌سازد.

• Compression/Filterهای افراطی: فیلتر Descreen/Sharpen نادرست → Artifact تیره.

  

  تأثیر نرم‌افزار و درایور در سیاه اسکن شدن

دلیل سیاه شدن تصاویر در اسکنر چیست؟

مشکلات سخت‌افزاری دستگاه اسکنر

• خرابی منبع نور/سنسور: خروجی کاملاً سیاه یا خطوط پهن سیاه.

• خرابی برد اصلی/Main Board: سیاهی کامل، ارورهای متناوب، ریست خودکار.

• موتور و تسمه اسکن: توقف Carriage در ابتدای مسیر → فریم سیاه.

چک‌لیست سریع

1. تست خودعیب‌یابی (Self-Test) دستگاه

2. اسکن Color و سپس Gray/Mono برای مقایسه

3. تغییر پورت USB/کابل (کابل کوتاه‌تر و سالم)

4. تست روی یک کامیپوتر دیگر

آلودگی لنز یا شیشه اسکنر

• نشانه: هاله‌های تیره/خطوط پهن/لکه‌های تکرارشونده.

• راه‌حل: با پارچه میکروفایبر + ایزوپروپیل (۹۰٪)؛ حرکات خطی یکنواخت. در ADF، مسیر کاغذ و رولرها را هم تمیز کنید.

خرابی کابل یا اتصالات اسکنر

• نشانه: سیاهی کامل یا فریم‌های خراب متناوب.

• راه‌حل: تعویض کابل USB 2.0/3.0 استاندارد، تغییر پورت/هاب، تست شبکه با IP ثابت و کابل LAN Cat6.

آموزش رفع مشکل سیاه اسکن شدن در اسکنر

تمیز کردن دستگاه اسکنر و لنزها

• Flatbed: درپوش را باز کنید، شیشه اصلی و نوار باریک ADF (در برخی مدل‌ها) را تمیز کنید.

• ADF: رولرها، جداکننده (Separation Pad)، سنسور عبور کاغذ.

• Tip: هرگز از شیشه مرطوب رها نکنید؛ کاملاً خشک کنید.

بررسی تنظیمات نرم‌افزاری اسکنر

• Mode: از Color/Grayscale شروع کنید؛ اطمینان از عدم انتخاب Negative/Threshold سخت.

• Exposure/Brightness: مقدار را به حالت پیش‌فرض/Auto برگردانید.

• Resolution: با 300 dpi تست کنید؛ رزولوشن خیلی پایین/بالا گاهی باگ ایجاد می‌کند.

• Disable Filters: همه فیلترها را خاموش کنید و دوباره تست بگیرید.

نصب یا به‌روزرسانی درایور اسکنر

• TWAIN/WIA/SANE: درایور رسمی متناسب با نسخه OS.

• حذف نسخه‌های قدیمی: Uninstall کامل + ریبوت + نصب جدید.

• App رسمی: ابزار اختصاصی برند (Canon IJ/DR/…، HP Smart، Epson Scan 2، Brother iPrint&Scan).

ریست کردن دستگاه اسکنر به تنظیمات کارخانه

• از منوی دستگاه یا نرم‌افزار، Factory Reset انجام دهید؛ سپس Firmware Update را بررسی و نصب کنید.

ریست کردن دستگاه اسکنر

وقتی اسکنر سیاه اسکن می‌کند، چه باید کرد؟

راهکارهای فوری برای برطرف کردن سیاه اسکن شدن صفحات

1. یک برگ سفید A4 نو را اسکن کنید → اگر سیاه است، مشکل اساسی‌تر است.

2. نور محیط را بررسی کنید (برای CISهای شفاف)؛ بازتاب شدید نداشته باشد.

3. روی رایانه دیگر و با یک اپ دیگر تست بگیرید.

4. کابل/پورت را عوض کنید.

تشخیص مشکل سخت‌افزاری از نرم‌افزاری در اسکنر

• اگر Preview دستگاه درست است ولی فایل خروجی سیاه: مشکل نرم‌افزاری/درایور.

• اگر Preview هم سیاه است: اپتیک/منبع نور/برد.

• اگر فقط ADF سیاه می‌دهد و Flatbed طبیعی است: مسیر ADF را تمیز/سرویس کنید.

چه زمانی باید دستگاه اسکنر را به تعمیرکار سپرد؟

• نوردهی صفر کامل با همه نرم‌افزارها/کابل‌ها.

• خطوط پهن سیاه + صدای غیرعادی Carriage.

• ارورهای کددار (E2xx، 50.x، …) تکرارشونده.

پیشگیری از سیاه اسکن شدن صفحات در اسکنر

نگهداری درست از دستگاه اسکنر

• پوشش گردوغبار هنگام عدم استفاده، دوری از رطوبت/گرما.

• خاموشی استاندارد: قطع برق ناگهانی باعث خطای برد می‌شود.

استفاده از کاغذ مناسب برای جلوگیری از خطا

• وزن مناسب (۸۰–۱۲۰ گرم)، کاغذ تمیز و بدون منگنه/چسب.

• برای عکس: کاغذ تخت بدون موج.

بررسی دوره‌ای و سرویس منظم اسکنر

• هر ۳–۶ ماه: تمیزکاری شیشه/لنز/رولرها.

• به‌روزرسانی Firmware/Driver حداقل هر شش ماه.

بررسی دوره‌ای و سرویس منظم اسکنر

سوالات متداول درباره سیاه اسکن شدن در اسکنر

چرا تصاویر اسکن شده سیاه یا تاریک می‌شوند؟

• یا نوردهی کم/خرابی نور، یا آلودگی اپتیک، یا تنظیمات نرم‌افزار (Negative/Threshold).

آیا خرابی لامپ اسکنر دلیل سیاه اسکن شدن تصاویر است؟

• بله؛ در خرابی کامل، خروجی کاملاً سیاه است. در خرابی جزئی، نوارهای تیره/پلکانی دیده می‌شود.

بهترین روش برای رفع مشکل سیاه اسکن شدن در اسکنر خانگی چیست؟

• تمیزکاری کامل + ریست تنظیمات + نصب درایور رسمی + تست با کابل سالم.

کدام دستگاه اسکنر کمتر دچار مشکل سیاه اسکن شدن می‌شود؟

• مدل‌های CCD با اپتیک محافظ بهتر و ADF با رولرهای باکیفیت در محیط‌های پرگردوغبار پایدارتر هستند.

جمع‌بندی: رفع مشکل سیاه اسکن شدن در دستگاه اسکنر

• از ساده‌ترین عامل‌ها شروع کنید: تمیزی شیشه/لنز، تنظیمات نرم‌افزار، درایور، کابل.

• اگر همه تست‌ها سیاهی می‌دهند، عیب‌ سخت‌افزاری محتمل است (نور/سنسور/برد).

• پیشگیری با سرویس دوره‌ای و کاغذ مناسب، از بروز دوباره مشکل جلوگیری می‌کند.

چک‌لیست سریع (Printable)

• تمیزکاری شیشه/لنز/ADF

• باز کردن قفل حمل/پوشش‌ها

• ریست تنظیمات تصویر به Default

• تست درایور رسمی (TWAIN/WIA) + به‌روزرسانی

• تعویض کابل/پورت/رایانه

• تست Flatbed و ADF به‌صورت جدا

• به‌روزرسانی Firmware

• ارجاع به تعمیرکار در صورت سیاهی کامل پایدار

اسکن کردن اسناد دو طرفه | اسکن پشت و رو در انواع اسکنر

حل مشکل عدم شناسایی اسکنر در ویندوز 10 و 11 | آموزش قدم به قدم

رفع مشکل اسکن نشدن فایل PDF در دستگاه اسکنر

علت اسکن نکردن اسکنر کانن | عیب‌یابی اسکنر Canon در ویندوز 10 و 11 [راهنمای قدم‌به‌قدم]

علت چاپ نکردن دستگاه لیبل زن | راهنمای کامل عیب‌یابی و رفع مشکل